Zeil aan wegneembare stag op furler

Zeil aan wegneembare kotterstag op furler

Een zeil op een kotterstag heeft veel voordelen. Met name als het harder waait, biedt dit kleinere zeil de mogelijkheid om het schip in een goede balans te brengen en daardoor ook bij veel wind goede zeileigenschappen te behouden.

Niet ieder schip beschikt echter over een kotterstag en als er een vaste kotterstag is, heeft dit bovendien als nadeel dat het overstag gaan met een genua daardoor moeilijker wordt.

Wegneembaar op furler

Een oprolbaar zeil op een wegneembare stag, is hiervoor een goede oplossing! Je kunt het zeil eenvoudig in opgerolde toestand heisen en als het niet meer nodig is, oprollen en opbergen. Dan heb je geen last meer van de stag.

Voldoende stagspanning

Het is daarbij belangrijk dat het kotterstag voldoende op spanning gebracht kan worden. Zeker omdat een dergelijk zeil juist graag gebruikt wordt als het harder waait.

Topslot

Op wedstrijdboten is het vaak zo dat voor een dergelijk zeil een zogenaamd topslot (halyard lock) gebruikt wordt. Daarmee voorkom je extra compressie op de mast, heb je geen last van de rek in een val en is de spanning eenvoudig met een vertraging aan de onderkant te regelen. Een voorbeeld van een topslot (auto lock) is te zien op onderstaande afbeelding:

Val 2:1

Als je niet over een topslot beschikt, kun je kiezen voor een 2:1 val in combinatie met een grootzeilvalsluiting. Hiermee is het eenvoudiger de anti-twistlijn van het zeil op de juiste spanning te brengen.

Een anti-twistlijn wordt ingebouwd in het voorlijk van een oprolbaar voorzeil (o.a. stag zeil of code 0). Het vormt de verbinding tussen de furler (beneden) en de top furler. De anti-twistlijn zorgt ervoor dat de top furler met de furler meedraait, zodra je aan de furler lijn trekt, dit is meestal een eindloze lijn.

Het draaien van furler en top furler zorgt er natuurlijk uiteindelijk voor dat het zeil om de anti-twistlijn en het voorlijk opgerold wordt. Een zeer starre anti-twistlijn is noodzakelijk, om te voorkomen dat de onderkant gaat draaien, maar de bovenkant pas heel laat. Of zelfs helemaal niet als het hard waait.

Vertraging op halshoek

Ook in dat geval kun je bovendien kiezen voor een vertraging aan de onderkant waardoor het verhogen van de stagspanning eenvoudiger is. Op onderstaande afbeelding is een simpele vertraging te zien waarmee dit te realiseren is. Deze vertraging is gemaakt door Sailcontent op een 43ft racer.
Je hebt hiervoor het volgende nodig:

• een dyneema lijn
• een zogenaamde low friction ring
• dog bone (oude zeillat of rvs staafje)

Valstopper aan mast

Tot slot kun je kiezen voor een (extra) valstopper aan de mast of in de kuip om de lier waarmee de val en/of de tackline aangetrokken werd, vrij te maken. Een goede valstopper geeft een hoge houdkracht zonder de lijnen te beschadigen. (De meeste onderdelen van goede valstoppers kunnen overigens vrij eenvoudig zelf vervangen worden zodat deze jaren lang mee gaan. Lees meer over Spinlock valstopper onderhoud en reparatie).

Val: de juiste lijn

De juiste lijnen zijn in dit kader eveneens van belang. Je kunt nog zo’n goede anti-twistlijn gebruiken, hoogwaardig zeildoek, goede lieren en stoppers, als de lijn bij iedere inkomende windvlaag meegeeft (rekt), verlies je alle energie. Ook komt dit de originele vorm van het zeil niet ten goede. Om dit te voorkomen is een goede val met de juiste mantel en kern de beste oplossing. Hiervoor zou een lijn met technora/polyester mantel en dyneema (DSK78) kern zeer geschikt zijn.